နယ်သာလန်နဲ့ အိုင်ယာလန်နိုင်ငံရဲ့ အစိုးရရုပ်သံလွှင့်ဌာနတွေက ဂါဇာဒေသက ပဋိပက္ခတွေကြောင့် လာမယ့် Eurovision 2026 ပြိုင်ပွဲမှာ အစ္စရေးကို ပါဝင်ခွင့်ပြုရင် သူတို့အနေနဲ့ ပြိုင်ပွဲကနေ နုတ်ထွက်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်လိုက်ပါတယ်။ ဒီလှုပ်ရှားမှုမှာ စလိုဗေးနီးယား၊ အိုက်စလန်နဲ့ စပိန်တို့လို အခြားနိုင်ငံတွေကလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်လာနိုင်တဲ့ အလားအလာရှိနေပြီး၊ ဒါဟာ ဥရောပရဲ့ အကြီးမားဆုံး ယဉ်ကျေးမှုပွဲတော်တွေထဲက တစ်ခုအပေါ်မှာ နိုင်ငံရေးအရ သက်ရောက်မှု ကြီးထွားလာနေတာကို ပြသနေပါတယ်။

သတင်းအပြည့်အစုံ (Full Story)

အိုင်ယာလန်နိုင်ငံရဲ့ အစိုးရရုပ်သံလွှင့်ဌာန RTE က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာမှာပဲ၊ နယ်သာလန်နိုင်ငံရဲ့ အစိုးရရုပ်သံလွှင့်ဌာန AVROTROS ကလည်း Eurovision 2026 ပြိုင်ပွဲမှာ အစ္စရေးကို ပါဝင်ခွင့်ပြုပါက သူတို့အနေနဲ့ ပြိုင်ပွဲကနေ နုတ်ထွက်မှာဖြစ်တယ်လို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဒီဆုံးဖြတ်ချက်တွေရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းကတော့ "ဂါဇာဒေသတွင် ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသော လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ဆင်းရဲဒုက္ခများ" ဖြစ်တယ်လို့ ရုပ်သံလွှင့်ဌာနနှစ်ခုစလုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင်၊ AVROTROS က ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပြိုင်ပွဲမှာ အစ္စရေးအစိုးရဘက်က "နိုင်ငံရေးအရ ကြားဝင်စွက်ဖက်မှု" တွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ စွပ်စွဲခဲ့ပြီး၊ သတင်းလွတ်လပ်ခွင့် သိသိသာသာ ကျဆင်းလာမှုကိုလည်း ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။

စလိုဗေးနီးယား၊ အိုက်စလန်နဲ့ စပိန်တို့ကလည်း သူတို့ရဲ့ ပါဝင်မှုကို အစ္စရေးရဲ့ အခြေအနေအပေါ် မူတည်ပြီး ဆုံးဖြတ်မယ်လို့ အရိပ်အမြွက် ပြောကြားထားပါတယ်။ ဂီတပညာရှင် Phil Coulter ကလည်း ဒီသပိတ်မှောက်မှုကို ထောက်ခံခဲ့ပြီး၊ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်မှုကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ ရုရှားကို ပြိုင်ပွဲကနေ ထုတ်ပယ်ခဲ့တာနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင်၊ အခုကိစ္စမှာ "နှစ်ဘက်မြင် စံနှုန်း" (double standard) ဖြစ်နေတယ်လို့ ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။

ပြိုင်ပွဲကို ကြီးမှူးကျင်းပတဲ့ European Broadcasting Union (EBU) ကတော့ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်နေဆဲဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒီသတင်းက ဘာကြောင့် အရေးကြီးတာလဲ (Why This Story Matters)

ဒီသတင်းဟာ Eurovision သီချင်းဆိုပြိုင်ပွဲဆိုတာထက် ပိုပါတယ်။ ဒါဟာ နိုင်ငံတကာရဲ့ အာရုံစိုက်မှုအခံရဆုံး ယဉ်ကျေးမှုပွဲတော်တစ်ခုကို နိုင်ငံရေးအရ ဖိအားပေးတဲ့ကိရိယာတစ်ခုအဖြစ် အသုံးပြုလာတာကို ပြသနေတာပါ။ ဒီသပိတ်မှောက်ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကြောင့် EBU ဟာ အလွန်ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုကို ချမှတ်ရတော့မှာပါ။ အစ္စရေးကို ပြိုင်ပွဲကနေ ထုတ်ပယ်ရင် အဖွဲ့ဝင်အချို့ရဲ့ ထောက်ခံမှုကို ဆုံးရှုံးနိုင်သလို၊ ပါဝင်ခွင့်ဆက်ပေးရင်လည်း နိုင်ငံအများအပြားက နုတ်ထွက်သွားပြီး ပြိုင်ပွဲရဲ့ ပုံရိပ်နဲ့ Glaubwürdigkeit ကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

ခြုံငုံသုံးသပ်ချက် (The Big Picture)

ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနဲ့ ပညာရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာပွဲတော်တွေကို နိုင်ငံရေးအရ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြရာနေရာတွေအဖြစ် ပိုမိုအသုံးပြုလာတဲ့ ခေတ်ရဲ့ လမ်းကြောင်းကို ထင်ဟပ်နေပါတယ်။ ဥရောပ ရုပ်သံလွှင့်ဌာနတွေကြားက ဒီလို သဘောထားကွဲလွဲမှုဟာ အစ္စရေး-ဂါဇာ ပဋိပက္ခအပေါ် ဥရောပတိုက်တစ်ဝှမ်းက အများပြည်သူနဲ့ အစိုးရတွေရဲ့ အမြင်တွေ ဘယ်လောက်အထိ နှစ်ခြမ်းကွဲနေလဲဆိုတာကို ဖော်ပြနေပါတယ်။ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်ကြာ ဥရောပရဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်မှု ပြယုဂ်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့တဲ့ Eurovision ပြိုင်ပွဲရဲ့ "နိုင်ငံရေးနဲ့ မပတ်သက်" ဆိုတဲ့ ရပ်တည်ချက်ဟာ အခုအခါမှာ အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်မှုနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီး၊ ဒီတင်းမာမှုတွေကို မကိုင်တွယ်နိုင်ရင် ပြိုင်ပွဲရဲ့ အနာဂတ်အတွက် ကြီးမားတဲ့ အက်ကြောင်းကြီးတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

ကိုးကားချက်များ (References)