ပိုလန်က ရုရှားဒရုန်းများကို ပစ်ချ၊ ကာတာရှိ အစ္စရေးတိုက်ခိုက်မှုကို မဟာမိတ်များက ရှုတ်ချ

နေတိုးအဖွဲ့ဝင် ပိုလန်နိုင်ငံဟာ ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ရုရှားဒရုန်းဒါဇင်ပေါင်းများစွာက သူတို့ရဲ့လေပိုင်နက်ကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာပြီးနောက်မှာ နေတိုးတိုက်လေယာဉ်တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ပစ်ချခဲ့ပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ၊ အစ္စရေးက ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာမြို့တော်မှာ ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်တွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာမှာ အမေရိကန်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကြိုးပမ်းမှုတွေကို ထိခိုက်စေပြီး သံတမန်ရေးအရ အကျပ်ရိုက်စေခဲ့ပါတယ်။

သတင်းအပြည့်အစုံ (Full Story)

ပိုလန်လေပိုင်နက်ထဲက ရုရှားဒရုန်းများ

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့အစောပိုင်းမှာ ပိုလန်စစ်တပ်က သူတို့ရဲ့ လေပိုင်နက်ထဲကို ရုရှားဒရုန်း "၁၀ စင်းထက်မနည်း" ဝင်ရောက်လာတာကြောင့် ဒါကို "ကျူးကျော်ရန်စမှု" (act of aggression) အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး နေတိုးအဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းတုံ့ပြန်ခဲ့ပါတယ် [2]။ ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း အပြင်းထန်ဆုံး လေပိုင်နက်ချိုးဖောက်မှုဖြစ်ပြီး၊ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုက ရုရှားပစ်မှတ်တွေကို တိုက်ရိုက်ထိတွေ့တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ပထမဆုံး အတည်ပြုဖြစ်ရပ်လည်း ဖြစ်လာပါတယ် ။

ပိုလန်ရဲ့ တောင်းဆိုမှုအရ၊ နယ်သာလန်လေတပ်က F-35 တိုက်လေယာဉ်တွေဟာ ဒရုန်းတွေကို ပစ်ချရာမှာ ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်။ ဥရောပသမဂ္ဂကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ Ursula Von Der Leyen က "ပူတင်ရဲ့ သတင်းစကားက ရှင်းပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုကလည်း ရှင်းလင်းဖို့လိုပါတယ်၊ ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပိုလုပ်ဖို့လိုတယ်" လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ကာတာနိုင်ငံရှိ အစ္စရေးတိုက်ခိုက်မှု

တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ၊ အစ္စရေးတိုက်လေယာဉ်တွေဟာ ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာမြို့တော်က သံရုံးတွေ၊ ကျောင်းတွေနဲ့ မနီးမဝေးမှာရှိတဲ့ ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ရဲ့ အစည်းအဝေးနေရာတစ်ခုကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ် [user-provided text]။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း ဟားမတ်စ်ရဲ့ အဓိကညှိနှိုင်းရေးမှူးရဲ့သားနဲ့ ကာတာလုံခြုံရေးအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် လူအများအပြား သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

ကာတာဝန်ကြီးချုပ်က ဒီတိုက်ခိုက်မှုကို "ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တယ်" လို့ ရှုတ်ချခဲ့ပြီး၊ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကတော့ ဒါဟာ သူ့ဆုံးဖြတ်ချက်မဟုတ်ဘဲ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ Truth Social မှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ အမေရိကန်တပ်တွေ တပ်စွဲထားပြီး၊ ဂါဇာစစ်ပွဲမှာ အဓိက ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးနေတဲ့ ကာတာနိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန်ကြားက ဆက်ဆံရေးကို အထိခိုက်မခံတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုဆီ တွန်းပို့လိုက်ပါတယ်။

ဒီသတင်းက ဘာကြောင့် အရေးကြီးတာလဲ (Why This Story Matters)

ဒီဖြစ်ရပ်နှစ်ခုဟာ ကမ္ဘာ့နေရာနှစ်ခုမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပေမယ့်၊ နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးအတွက် အရေးကြီးတဲ့ သက်ရောက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ပိုလန်ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုဟာ ယူကရိန်းစစ်ပွဲက နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ နယ်နိမိတ်အထိ တိုက်ရိုက်ရောက်ရှိလာနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ကို မီးမောင်းထိုးပြနေတာပါ [2]။ ဒါဟာ နေတိုးရဲ့ စုပေါင်းကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အာർട്ടിക്കယ် ၄ ကို စတင်ဆွေးနွေးဖို့အထိ ဖြစ်လာစေခဲ့ပါတယ် [3]။ အစ္စရေးရဲ့ ကာတာကို တိုက်ခိုက်မှုကတော့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းက ရှုပ်ထွေးတဲ့ မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးတွေကို ပိုပြီး အကြပ်အတည်းဖြစ်စေပြီး၊ အမေရိကန်ရဲ့ သံတမန်ရေးရာ ကြိုးပမ်းမှုတွေကို ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။

ခြုံငုံသုံးသပ်ချက် (The Big Picture)

ဒီတစ်နေ့တည်းမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်နှစ်ခုဟာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တင်းမာမှုတွေရဲ့ interconnected သဘောသဘာဝကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြသနေပါတယ်။ ဥရောပမှာ ရုရှားနဲ့ နေတိုးကြားက တင်းမာမှုတွေဟာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံးအခြေအနေကို ရောက်ရှိနေပြီး၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးကြိုးပမ်းမှုတွေဟာ အလွန်အထိခိုက်မခံတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေဟာ ဒေသဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခတွေကနေတစ်ဆင့် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေကြားက ပိုမိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုတွေအဖြစ် အလွယ်တကူ ကူးပြောင်းသွားနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ကို သတိပေးနေပြီး၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တည်ငြိမ်မှုအတွက် ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာနေပါတယ်။

ကိုးကားချက်များ (References)